Een groene leefomgeving begint bij een facetbestemmingsplan

Hittestress tegengaan door minder bestrating. Het is eenvoudig te regelen in een facetbestemmingsplan. Toch is van deze optie, voor zover we weten, nog geen gebruik gemaakt. En dat terwijl hiermee met minimale inzet al groot resultaat behaald kan worden.
In dit artikel leg ik uit wat de planologische mogelijkheden zijn om verharding en hittestress tegen te gaan binnen een gemeente.

Bestraten doen we graag in Nederland. Bestraten is eenvoudig, maakt gebieden overzichtelijk, pleinen sierlijk en leidt -eufemistisch gezegd- tot efficiënt ingerichte tuinen. Bestrating heeft echter ook nadelen. Waar Nederland de afgelopen zomer te maken had met droogte, leek dit jaar in maart aan de regen geen einde te komen. Deze weersverschijnselen leiden ertoe dat gemeenten steeds meer voor de vraag komen te staan: hoe vermijden we hitte en behouden we niet te natte of te droge voeten? Hoe houden we Nederland leefbaar?

Lees meer...

Zonnevelden kansrijk voor natuurontwikkeling

Dit artikel is in verkorte vorm verschenen in het tijdschrift De Levende Natuur (maart 2019)

 De energietransitie brengt veel initiatieven voor zonnevelden op gang, vaak gepland op monotone maïsakkers en raaigrasweilanden, gronden met minimale natuurwaarden. Ze bieden daardoor véél kansen voor natuurversterking.Zonnevelden worden vaak mogelijk gemaakt met een ruimtelijke onderbouwing waarin landschappelijke inpassing, natuurwaarden en ruimtelijke kwaliteit centraal staan. Kans! Ontwikkelaars staan daar vaak positief tegenover omdat daarmee het maatschappelijk draagvlak te versterken is. Kans! Tot slot bieden aanwezige ruimtelijke beperkingen, zoals een ondergrondse leiding (waar zonnepanelen geen optie zijn), goede mogelijkheden om een deel van het plangebied te versterken met natuurwaarden. Kans!

Lees meer...

Bas Verbruggen

Strategisch adviseur, procesbegeleider, communicatiespecialist, oud-directeur 

24/10/1953 – 06/04/2019

Zaterdag 6 april overleed onze dierbare collega en inspirator Bas Verbruggen. Hij was een eigenzinnig, creatief en innovatief mens, met een groot sociaal hart. Als directeur in crisistijd had hij zorg en aandacht voor alle collega’s en creëerde een bijzonder gevoel van saamhorigheid en kracht.

Bas had de jaloersmakende gave om bij heftige tegenstellingen koers te houden en mensen te binden. Dit kwam nergens zo goed tot uiting als in zijn arena-debatten bij gemeenteraden of bewonersavonden. Juist waar escalatie en conflict op de loer lagen, wist Bas de gemeenschappelijke waarden en gezamenlijke zorg boven tafel te krijgen. Hij kon zo vriend en vijand aan elkaar verbinden en ze samen verder brengen richting dialoog en oplossing. Bas was geen zachte heelmeester en schuwde de directe aanpak niet. Maar, hoe onorthodox de aanpak ook kon zijn, nooit verdween zijn oprechte betrokkenheid en interesse in de mensen om hem heen.

Lees meer

De participatiespagaat bij energieprojecten

Het blijft een hot item onder juristen. De juridificering van participatie onder de Omgevingswet. Een jurist Omgevingsrecht krijgt hiervan de bibbers. Want hoe dan? En wanneer is het genoeg? Of - veel erger - te weinig? Met een afgekeurd plan als gevolg? De Wet definieert participatie als het vroegtijdig betrekken van belanghebbenden bij het besluitvormingsproces. De overheid duidt in een kennisgeving aan hoe het participatietraject eruit komt te zien en geeft bij het uiteindelijke besluit ook aan hoe het de omgeving bij het plan heeft betrokken, en hoe de resultaten verwerkt zijn.

In het Plan voor de Zon, dat we maakten voor de Gemeente Leeuwarden, hebben we de eerste stappen gezet met deze participatie-eisen. Dit parapluplan neemt de belemmeringen voor het realiseren van zonnevelden weg, of maakt ze realiseerbaar met een binnenplanse afwijkingsbevoegdheid.

Lees meer...

Het realiseren van een zonneveld in cultureel erfgoed

Zonneveld Maatweg zet een Rijksmonument in het zonnetje

Hoe kunnen zonnevelden samen gaan met Rijksmonumenten? Bij het zonneveld Maatweg in Amersfoort worden zonnepanelen gebruikt om een deel van de Hollandsche Verdedigingslinie zichtbaar te maken. Het veld van circa 10 hectare ligt aan de Grebbelinie en is onderdeel van de inundatiegronden van deze oude verdedigingslinie.

De kunst en crux van de Hollandsche Verdedigingslinies, zoals de Grebbelinie, zijn dat ze niet goed zichtbaar zijn in het landschap. Een enkel fort of kazemat en een ophoging of dijk in het landschap zijn de meest zichtbare elementen van deze belangrijke cultuurhistorische (Rijks)monumenten. De kracht van deze werken zat in de inundatie. De ogenschijnlijk normale weides en akkers rondom deze werken konden expres gevuld worden met water, waardoor ze een barrière vormden voor indringers.

Lees meer...

De schrik van de mix

Wel eens een energiemix onder ogen gehad? Wij schrikken er nog steeds van. Onderhand zouden we toch voorbereid moeten zijn. Op veel plaatsen hielpen we gemeenten en regio’s met vraagstukken rond de energietransitie. Maar het went niet. Terwijl rekening wordt gehouden met stevige opgaven voor energiebesparing (van 25% tot 55%), en met een onwaarschijnlijk hoog aandeel zonnedaken, dan nog is het noodzakelijke aantal windturbines, zonnevelden en biomassaverwerking zeer omvangrijk. Deze opgave wordt weergegeven in een zogenoemde energiemix (voor een dorp, stad, gemeente of regio).

Lees meer...