Schiermonnikoog beschermt de waarden van het beschermd dorpsgezicht zorgvuldig. Samen met Monumentenzorg Fryslân bekeken we voor dit project hoe woningeigenaren, ondernemers en gemeente stappen kunnen zetten in de energietransitie met behoud van het prachtige cultuurhistorische dorpshart.
Projectnaam:
Beleid en inspiratie voor duurzaamheidsmaatregelen in beschermd dorpsgezicht Schiermonnikoog
Ook de woningeigenaren en ondernemers in het beschermde dorpsgezicht willen hun huizen graag verduurzamen. Maar de welstandnota vormde daarvoor een belemmering. Zo zijn zonnepanelen en warmtepompen bijvoorbeeld niet mogelijk. De druk vanuit de gemeenschap om toch iets aan duurzaamheid te kunnen doen werd met de jaren (en de stijgende energieprijzen) hoger.
Bij dit project komen twee belangrijke waarden samen die even belangrijk zijn; Hoe kom je tot een goede balans tussen ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid?
De gemeente vroeg ons om in beeld te brengen wat nu precies de cultuurhistorische waarden zijn en waar wel en niet duurzaamheidsmaatregelen mogelijk zijn. Daarbij was het belangrijk om ook goede voorbeelden te laten zien en te stimuleren.
Een ladder van mogelijkheden
Het project mondde uit in een ladder van mogelijkheden. Natuurlijk begint die ladder met besparen. Met sommige isolerende maatregelen kunnen we de cultuurhistorie zelfs versterken. Neem bijvoorbeeld de huizen waar vroeger buitenluiken hebben gezeten. Ook bleken er mooie grote daken te zijn waar goed een collectief project mogelijk was. Zo hoeven de kwetsbare en goed zichtbare daken van de typische eilanderhuizen niet te worden gebruikt.
Ook op het eigen erf was het een en ander mogelijk. In sommige delen van het beschermde dorpsgezicht konden wel zonnepanelen op het dak, in andere delen waren weliswaar geen mogelijkheden op de hoofdgebouwen maar wel op bijgebouwen. Zo is gekeken naar beglazing, naar gevelisolatie, dakisolatie, naar zonnepanelen, naar mogelijkheden voor plaatsing van warmtepompen.
Voor alle onderdelen zijn inspirerende goede voorbeelden opgenomen ofwel van het eiland zelf of van vergelijkbare waardevolle panden. Ook is met foto’s en principetekeningen aangeven wat je beter niet kan doen. En geven we 9 tips waar je meteen mee aan de slag kan!
Vaststelling van het rapport Duurzaamheid op Streek wordt al dan niet met aanpassingen van het stuk verwacht in de tweede helft van 2024.
