De beleidscyclus start niet voor niets met de omgevingsvisie. Het domein van de gemeenteraad. De plek om kaders te stellen en een kompas mee te geven voor toekomstige ontwikkelingen. En de plek om ambitieus te zijn. Waar moet het anders of beter? Zonder visie, geen programma.

Het programma is het domein van B&W. Het is immers een uitwerking van de koers die in de omgevingsvisie door de raad is bepaald. Het programma is het domein van het college. Maar de ervaring leert dat de raad alsnog wil meepraten over de uitwerking. Bepaal daarom samen vooraf hoe dat precies vorm krijgt. Wat laat de raad over aan het college? Waarover willen ze nog meepraten?

Met het programma maak je keuzes. Acties worden behapbaar en vertalen de algemene ambities van de omgevingsvisie naar uitvoering. Dit gaat op twee niveaus. Allereerst gebiedsgericht. Baken de plek af waar de het resultaat op gericht is; het dorp, de wijk of een ander deel van de gemeente .  Als tweede op inhoud. Bepaal de inhoudelijke scope en reikwijdte van het programma. Schets de belangrijkste doelen en onderwerpen en geef ook aan waar het niet over gaat. Binnen de vaak tot verkramping leidende integraliteit, kan het programma rangorde en volgorde aanbrengen.

Zorg voor een concrete uitvoeringsagenda met een realistische planning. Welke concrete acties worden uitgevoerd en wie is daarvoor verantwoordelijk? De omgevingsvisie is de basis, met de vertaalslag naar het programma maken we de omgevingsvisie pas ‘SMART’.

Gebruik het programma om de nieuwe manier van werken onder de Omgevingswet te leren. Binnen de eigen gemeentelijke organisatie maar ook in samenwerking buiten het gemeentehuis. Zet bijvoorbeeld de omgevingstafel op. De daar verzamelde brede blik kan vanaf het begin meelezen met het programma.

Bepaal de externe samenwerking. Geef de partners meteen een plek aan tafel en organiseer het gesprek met inwoners. Waar de visie vaak ver van het bed is komt het programma dichtbij. Betrokkenen willen daardoor graag meedoen.

De stap naar concrete uitvoering is hoopvol in tijden van complexiteit en verstarring. Het programma is hét meest geschikte instrument om stilstand te doorbreken. Ga daarom aan de slag als ambassadeur van het programma bij gemeenteraad, college en inwoners. Dat doe je met de bagage van de eerste stappen; wat is de ambitie? Wat doen we wel en niet? Hoe werken we samen? Een nieuwe aanpak heeft baat bij verwachtingen, perspectief en duidelijkheid!